Elektrolity. Jak rozpoznać ich niedobór?

Elektrolity – niezbędne, by utrzymać równowagę organizmu.

Elektrolity są wodnymi roztworami jonów soli, posiadającymi zdolność przewodzenia elektrycznego. Można je znaleźć w płynach ustrojowych ludzkiego ciała – i tych, które otaczają, i tych, które wypełniają komórki organizmu, czyli we krwi, w osoczu lub w płynach tkankowych. Głównymi elektrolitami są sód, potas, magnez i wapń.

Ze względu na wielość funkcji, jakie pełnią, są odpowiedzialne za utrzymanie równowagi całego organizmu. Biorą udział we wszystkich procesach, które dzieją się w ludzkim organizmie – we właściwym dotlenianiu odżywaniu komórek, w przewodzeniu impulsów nerwowych do komórek, w rozprowadzaniu i wchłanianiu wody, w utrzymywaniu napięcia w błonach komórkowych, w zachowywaniu właściwej kurczliwości mięśni szkieletowych i mięśnia serca, w pompowaniu i przepływie krwi, a także w utrzymywaniu równowagi kwasowo-zasadowej.

Przyczyny niedoboru

Poziom elektrolitów wciąż się zmienia – są one wydalane z wodą w czasie wszystkich życiowych procesów (oddychania, pocenia się, oddawania moczu), szybko też dojść może do zaburzeń funkcjonowania gospodarki wodno-elektrolitowej. Niedobór elektrolitów jest także ściśle związany z ogólnym odwodnieniem organizmu. Temu procesowi sprzyjają natomiast: gorączka (organizm traci płyny i sole mineralne), biegunki (woda ściągana jest do jelit i wydalana) oraz wymioty (woda zwracana jest z pozostałą treścią żołądka). Niebezpieczne są również sytuacje przegrzania organizmu oraz wzmożonego pocenia się, a także spożywania zbyt małej ilości wody wobec zapotrzebowania organizmu. Czynnikami ryzyka są też niewłaściwe odżywianie, krwotoki, przewlekła niewydolność nerek oraz przyjmowanie niektórych leków.

Objawy niedoboru elektrolitów

Niedobór elektrolitów może objawiać się m.in. zaburzeniami rytmu serca, wzrostem ciśnienia tętniczego krwi, zaburzeniami pracy układu nerwowego, bólami i skurczami mięśni, drżeniem mięśni, obrzękami kończyn dolnych, omdleniami, nudnościami, mdłościami, podenerwowaniem czy bólami i zawrotami głowy.

Może również doprowadzić do odwodnienia, w zależności od stopnia charakteryzującego się: w pierwszym stopniu – wzmożonym pragnieniem, mniejszą częstotliwością oddawania moczu, moczem ciemnożółtym, spieczonymi ustami, suchością śluzówek jamy ustnej i języka, wzdętym brzuchem i brakiem apetytu, płaczem bez łez, sennością lub pobudzeniem, zaś u niemowląt charakterystycznym objawem jest zapadające ciemiączko (więcej na www.zdrowemaluchy.pl). Dla odwodnienia drugiego stopnia charakterystyczne są przyspieszona akcja serca, nieelastyczność skóry, przedłużony nawrót kapilarny, zmniejszenie pocenia się i gorączka. Z kolei w odwodnieniu trzeciego stopnia dojść może nawet do utraty przytomności.

Uzupełnianie elektrolitów

Woda jest oczywiście bardzo ważna, jednak prawidłowe nawodnienie organizmu wymaga podawania również elektrolitów, które pomogą powrócić gospodarce wodno-elektrolitowej do równowagi. Przydatne mogą być w takich sytuacjach doustne płyny nawadniające, a także rozpuszczone w wodzie porcje glukozy i soli.

Artykuły sponsorowany

​